فرایند چاپ ، فرآیندی بسیار جذابی و پرکاربرد است که می‌توان با استفاده از آن هر نقش و طرحی را بر روی سطوح مختلف مانند کاغذ، سلفون، مقوا، پلاستیک و… چاپ کرد. واژه چاپ، از کلمه مغولی چاو گرفته شده که به معنی فشردن سطحی بر سطح دیگر بوده است. همانند هر فرایند دیگری در صنعت، اصطلاحات تخصصی در صنعت چاپ نیز مورد استفاده قرار می گیرد که می بایست آنها را دانست.
چاپ، عملی است که طی آن، متن خام به مطلب قابل انتشار مانند کتاب، روزنامه، کتاب و … تبدیل میشود و امروزه جزو یکی صنعت های مهم به شمار می‌آید. کلمه چاپ در لغت، به معنای نقش ، اثر ، مهر و نشان است که در متون مختلف و قدیمی تر از آن به عنوان طبع، باسمه و تافت نیز یاد میشود و در اصطلاح، به عمل، فن، و صنعت تکثیر صورت و نقش‌های دوبعدی مانند حروف، ارقام، خط ها، تصویرها، و… به وسیله انداختن اثر این نقش ها بر کاغذ، پارچه، یا مواد دیگر، به ویژه چاپ مواد خواندنی، با تصویر یا بدون تصویر بر روی کاغذ گفته میشود.
برای اینکه اطلاعات بیشتری در صنعت چاپ به دست بیاورید نیاز است تا با پرکاربردترین اصطلاحات تخصصی در صنعت چاپ آشنا شوید.
پرکاربردترین اصطلاحات تخصصی در صنعت چاپ
چاپ افست
چاپ افست یکی از بهترین و فراوانترین نوع چاپ است. شاید یکی از دلایل آن چاپ روی کاغذ با کیفیت بسیار عالی و در تیراژهای به نسبت پایین است. البته چاپ اسکرین تیراژهای پایین تر از چاپ افست دارد و متداول‌تر و از نظر اقتصادی نیر به صرفه تر است. اما نظر کیفیت چاپ، چاپ افست بهترین گزینه است. گفتنیست که این نوع از چاپ، به دلیل عدم برجستگی یا فرورفتگی در رابط (زینک) چاپ مسطح نیز گفته میشود.
چاپ هلیوگراور
چاپ هلیوگراور شبیه به چاپ افست است اما هزینه اقتصادی آن به نسبت گران‌تر است. از چاپ هیلوگراو برای چاپ به شکل رول بر روی BOPP و مراکز تولیدی و با تیراژ بالا استفاده میشود، چراکه با سیلندر، می‌توان در تیراژ میلیونی چاپ کرد. از این روش چاپ در بیشتر موارد برای بسته بندی در کارخانهها استفاده میشود.
چاپ فلکسو
چاپ فلکسو نوعی چاپ برجسته است که در آن کلیشه لاستیکی به طور مستقیم با جنس یا لفاف مورد نظر در تماس است و به دلیل انعطافی که دارد، فلکسو نامیده میشود. از ویژگی‌های این نوع چاپ می‌توان به سرعت بالا و چاپ به شکل رول بر روی سطوح مختلفی چون نایلون و متالایز با هزینههای کم و در تیراژهای بالا اشاره کرد. از این نوع چاپ نیز مانند چاپ هلیوگراور، بیشتر در صنعت بسته بندی به کار می‌رود.
چاپ سیلک اسکرین
چاپ سیلک اسکرین از پرکاربرد ترین چاپ ها محسوب میشود. چرا که به دلیل تنوع در نوع مرکبی که در آن استفاده شده، امکان چاپ روی مواد مختلف را برای کاربران ایجاد کرده است. به طوری که تمامی اشیایی که در اطراف خود می‌بینید چه از نظر جنس و چه از نظر شکل ظاهر، قابلیت چاپ با روش سیلک را دارا هستند. از این نوع چاپ بیشتر برای تبلیغات چاپهای تفکیکی استفاده میشود.
چاپ تامپو
این شیوه چاپ به دلیل استفاده از کلیشه گود در فرآیند چاپ، در گروه چاپ های گود قرار می‌گیرد. با این روش به راحتی می‌توان بر روی سطح صاف، منحنی، گرد، محدب و حتی کره عمل چاپ را انجام داد. واسط چاپ در چاپ تامپو، لاستیکی از جنس سیلیکون است که به آن تامپون گفته میشود. این شیوه چاپ بسیار شبیه به مهرهای لاستیکی است با این تفاوت که در مهر حروف برجسته است اما در چاپ تامپو لاستیک سیلیکونی برجستگی ندارد و نقش را به شیوه‌ای دیگر به سطح قابل چاپ منتقل می‌کند.
چاپ افست روی فلز
در وهله اول در مورد این چاپ چیزی که به ذهنتان می‌رسد، چاپ روی کاغذ و مقواست. اما با این سیستم چاپ که یکی از با کیفیت ترین سیستم‌های چاپ محسوب میشود، می‌توانید روی فلز نیز چاپ کنید. جالب است بدانید طرح‌هایی که در قوطی های رب گوجه فرنگی، تن ماهی، آب میوه‌های مختلف، بسته بندی رنگ های قوطی و … می‌بینید، با این روش چاپ شده است.
چاپ مخمل
چاپ مخمل یا فلوک در واقع فرآیند مخمل پاشی یا جیرسازی، فرو بردن پودرهایی در طول و سطح مقطع متفاوت، در سطوح چسب کاری است. این نوع چاپ به طراحان و شرکت های تبلیغاتی امکانات متنوع و جالبی می‌دهد تا دست به کارهای بکر و خلاقانه بزنند.
چاپ لترپرس
چاپ ملخی که نوعی ماشین لترپرس است از قدیمی ترین ماشین‌های چاپ محسوب میشود. در واقع کاربرد حروف سربی که گوتنبرگ مخترع آن بود در این شیوه چاپ به کار گرفته میشود. از جمله کارهایی که با این شیوه انجام میشود می‌توان به مواردی چون چاپ کارت ویزیت، سربرگ، اعلامیه و .. با به کارگیری ماشین چاپ ملخی و استفاده از حروف سربی، کلیشه های فلزی و قالب های برش اشاره کرد.
چاپ دیجیتال فوری با بهترین کیفیت در چاپ قاصدک سفید
چاپ ایچینگ
چاپ ایچینگ در واقع ایجاد خوردگی در فلز با استفاده از اسید است. با به کارگیری این روش چاپ می‌توان طرح، نقش و نوشته‌های خود را به راحتی به روی فلز ثبت کرد، به گونه‌ای که از بین رفتنی نباشد. این نوع چاپ نیز در مواردی چون، چاپ لوگو بر روی شیر آلات حمام، ثبت یک آرم روی دسته شیر آلات و…. کاربرد دارد.
پنجه – Gripper
وسیله ای گیره ای شکل است که لب کاغذ را گرفته و به منطقه چاپ هدایت می کند ومحل های اصلی فعالیت پنجه ها ، قسمت تغذیه ، واحد چاپ و خروجی ماشین چاپ می باشد .
پودر پاش – Powder spray
درقسمت خروجی برخی از دستگاه ها ، سیستم پودر پاشی تعبیه شده است ،که باعث تسریع خشک شدن مرکب چاپ شده ، بر روی سطح می شود.
خط زنی – Creasing
در هنگام تا کردن مقوا و یا کاغذ های ضخیم ، باید قبل از تا کردن ، محل های تا ، خط زنی و یا نیم تیغ شود، که امکان آسیب دیدگی مقوا از بین برود. این نوع خط زنی با استفاده از تجهیزات تعبیه شده بر روی ماشین های تاکن و چاپ ، به منظور تحت فشار قرار دادن و بریدن الیاف کاغذ و ایجاد خط در آن به جهت سهولت در تا شدن صورت می گیرد.
داغی – Torridness
روشی است برای ایجاد نقش وطرح ،بر روی محصولات چاپی ،مانند جلدهای لوکس که با حرارت و بدون مرکب انجام می شود.
دانسیته – Density
به میزان تیرگی یا روشنی یک ناحیه شفاف یا مات گفته می شود که بر اساس میزان جذب یا عبور نور از آن اندازه گیری می شود .
دای – Dye
مواد رنگ زایی هستند که در حلال مخصوص خود حل می شوند و مایعی شفاف ایجاد می کنند که در مرکب های جوهر افشان و چاپگر های لیزری و تونر ها استفاده می شوند.
چاپ دیجیتال
درجه پی اچ – (PH (Ph volume
این درجه تعیین کننده میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب در سیستم چاپ افست است،معمولا محلول آب را به صورتی تنظیم می کنند تا درجه آن بین ۴ تا ۵/۴ باشد.
پیگمنت – Pigment
پیگمنت ها پودری های رنگی هستند که ازآن ها برای ساخت مرکب استفاده می شود . پیگمنت ها در رزین حل نمی شوند بلکه درآن دیسپرس می گردند. این مخلوط به دست آمده ،معمولا دارا ی پشت پوشی هم می باشد .
ترتیب کردن – Collating
برای صحافی ته چسب ویا ته دوخت ، فرم های چاپی در کنار هم قرار می گیرند که به این شیوه ترتیب کردن می گویند .
تصاویر پیکسلی – Raster image
به آن دسته از تصاویر دیجیتال گفته می شود که از شبکه ای شطرنجی (پیکسل) تشکیل شده باشند .
تصاویر خاکستری – Grayscale image
به تصاویری گفته میشود که علاوه بر سیاه و سفید شامل تن های میانی هم ، باشند .
چاپ افست فوری با بهترین کیفیت در چاپ قاصدک سفید
تصاویر خطی – Line art image
به آن دسته از تصاویری گفته می شود که تنها از تن سیاه و سفید تشکیل شده و فاقد تن های میانی خاکستری می باشند .
تنظیف چسبانی – Lining
تنظیف یک پارچه نازک است که آن را به عطف کتاب میچسبانند،تنظیف چسبانی درصحافی برای استحکام بخشیدن به عطف کتاب و نگه داری فرم ها ، به کاربرده می شود .
تنگ برش – CLamp
وسیله ای است که برای نگهداری دسته های کاغذ در زیر تیغ مورد استفاده قرار می گیرد و فشار لازم را برای ثابت نگهداشتن دسته کاغذ در هنگام برش ، فرآهم می سازد.
کلمات پرکاربرد در صنعت چاپ
تونر – Toner
پیگمنتی است برای ماسک کردن و یا اصلاح یک رنگ ناخواسته در مرکب چاپ .
تیگل – Platen – tiegel
به سیستمی اتلاق می گردد که هر دوسطح چاپ (فرم وحامل کاغذ) به شکل تخت باشد. در این سیستم به علت تماس سطح با سطح،چاپ با فشار زیاد صورت می گیرد.
جلد سازی – Case making
جلد کتاب از جنس گالینگور ویا پارچه ،که به اندازه مورد نظر بریده شده تهیه ، و با چسباندن مقوا در دو طرف و عطف، به اندازه دلخواه ساخته می شود . مقدار عطف باید با فاصله خالی به میزان ۳ میلی متر از هر طرف چسبانده شود تا امکان تا شدن جلد وجود داشته باشد.
دنسیتومتر – Densitometer
ابزاری است برای اندازه گیری دانسیته نقاط مختلف فیلم یا کارچاپی .
رزولوشن ظاهری پرینتر – Screen frequency
به تعداد ترام هایی گفته می شود که بر روی واحد طول از بستر خروجی نظیر کاغذ و پلیت قابل انتقال است. برای سنجش این رزولوشن که به آن فراوانی ترام (screen frequency)نیز گفته می شود ، از واحد خط بر اینچ (lpi) یا خط بر سانتیمتر (lpc) استفاده می شود .
رزولوشن نوری اسکنر – Optical resolution
به ماکزیمم رزولوشن ورودی اسکنر گفته می شود و برابر با حداکثر تعداد نمونه هایی است که یک اسکنر بر اساس امکانات اپتیکی خود ، از واحد طول تصویر اورجینال ، می تواند برداشت کند .
رزولوشن واقعی پرینتر – Printer resolution
برابر با تعداد نقاطی است که سیستم سخت افزاری چاپگر با استفاده از آن ، واحد طول از تصویر را بر روی بستر خروجی ترسیم می کند . واحد این نوع رزولوشن نقطه بر اینچ یا dpi است .
رزولوشن واقعی تصویر – Image resolution
به تعدا پیکسل های موجود در یک تصویر دیجیتالی پیکسل گفته می شود که به صورت مگاپیکسل یا حاصل ضرب دو عدد بیان می شود.
رزولوشن واقعی مانیتور – Monitor resolution
رزولوشن واقعی مانیتور به معنای تعداد پیکسل های قابل آدرس دهی بر روی قسمت تصویردار مانیتور است که بر حسب میزان حافظه گرافیکی و تکنولوژی مانیتور، به صورت چند ترکیب قابل انتخاب ،نظیر ۶۰۰ X 800 بیان می شود .
چاپ دیجیتال فوری با بهترین کیفیت در چاپ قاصدک سفید
رزین – Resin
ترکیبات پلیمری هستند که وظیفه تشکیل فیلم (لایه) مرکب را به عهده دارند و معمولا به سه شکل عسلی و گرانولی و پولکی هستند که با افزودن حلال به شکل سیال در می آیند.رزین ها به عنوان محملی برای نگه داری پیگمنت و سایر مواد کمکی موجود در مرکب عمل می کند.
صحافی تسمه ای – Thong binders
این روش عبارت است از تسمه ای تخت که توسط یک مکانیزم تعبیه شده در جلد کلاستور ، قابلیت شل و سفت شدن را دارامی باشد ، وبدین ترتیب برگه های سوراخ شده را در بین دو لت جلد ، محکم نگه می دارد.
صحافی ته چسب – Perfect binding
روشی از صحافی است که در آن فرم های چاپی تا شده در کنار هم قرار گرفته ، سپس از قسمت ته یاعطف چسب خورده و پس از قرار گرفتن در جلد ، از سه طرف نیز برش می خورند.
